W przypadku odmian przeznaczonych na pasze oczekuje się przede wszystkim uzyskania wysokiego plonu, ale jeżeli chcemy je przeznaczyć na cele przemysłowe bardzo ważne stają się odpowiednie właściwości przerobowe i technologiczne ziarna.
Wielkość i jakość plonu
Jedną z najważniejszych cech wartości gospodarczej odmian jest wielkość i jakość plonu. Poszczególne odmiany zbóż jarych wykazują znaczne zróżnicowanie zarówno pod względem plonowania, jak i cech rolniczych oraz użytkowych. Krajowy rejestr (KR) oferuje nam szeroką gamę odmian zbóż jarych do uprawy, umożliwia dobór najbardziej odpowiednich odmian do uprawy w konkretnych warunkach gospodarowania. W 2017 roku Krajowy rejestr liczył 30 odmian pszenicy jarej, w większości pochodzące z krajowej hodowli. Znajdowało się w nim również 68 odmian jęczmienia jarego, w tym 29 typu browarnego i 39 typu pastewnego. Udział zagranicznych odmian jęczmienia jarego w KR jest dość wysoki i wynosi 59 proc. Obecnie w KR znajduje się 30 odmian owsa, w tym 25 zwyczajnego i 5 nagiego. W owsie przeważają odmiany z polskich hodowli.
W roku 2018 wpisano do KR kolejne nowe odmiany zbóż jarych: 4 — pszenicy jarej, 10 — jęczmienia jarego, 1 — odmianę pszenżyto jarego oraz 2 — owsa, większość z nich będzie badana w naszych doświadczeniach w bieżącym sezonie. Nowo rejestrowane odmiany najczęściej wnoszą postęp w zakresie plenności jak również odporności na choroby.
Lista Odmian Zalecanych
Szeroki zestaw odmian daje producentowi możliwość wyboru tej najbardziej odpowiedniej, nadającej się do uprawy w konkretnych warunkach przyrodniczo-rolniczych. Pomocą może również służyć tworzona dla każdego województwa Lista Odmian Zalecanych (LOZ). Jest ona na początku każdego roku weryfikowana i aktualizowana przez Wojewódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO). Podstawą tworzenia LOZ są obiektywne badania prowadzone w ramach PDO, ukierunkowane głównie na potrzeby praktyki rolniczej, dające możliwość uzyskania i poszerzenia informacji o odmianach z uwzględnieniem ich reakcji na warunki siedliskowe oraz elementy agrotechniki.
Wojewódzki Zespół PDO na posiedzeniu w styczniu (po wnikliwej analizie wyników doświadczeń) ustalił zestaw odmian najbardziej wyróżniających się i przydatnych do uprawy w województwie warmińsko-mazurskim na sezon wegetacyjny 2018. Proponowane są następujące odmiany zbóż jarych.
Rekomendowane odmiany wykazały się wysokim plonowaniem w ostatnim roku badań oraz wysokim i stabilnym plonowaniem w minionym dwu i trzyleciu.
Owies reprezentowany jest przez cztery odmiany pochodzące z polskich hodowli. Wszystkie odmiany po raz kolejny znalazły się na LOZ, są to: Bingo, Harnaś, Nawigator oraz nagoziarnista odmiana Amant. Wszystkie rekomendowane odmiany oplewione mają żółtą łuskę.
Na liście zalecanej w bieżącym roku znalazło się osiem odmian jęczmienia jarego, w tym dwie odmiany typu browarnego. W 2018 roku wpisano na LOZ odmianę browarną KWS Cantton oraz odmianę pastewną Paustian. Należy zaznaczyć, że wszystkie odmiany jęczmienia jarego bez względu na typ użytkowy (browarny lub pastewny) badane i prowadzone są w doświadczeniach PDO jako odmiany pastewne. W przypadku jęczmienia jarego z ośmiu proponowanych odmian trzy pochodzi z polskich hodowli.
Odmiany pszenicy jarej, które znalazły się w tym roku na LOZ należą w większości do grupy technologicznej A (pszenice jakościowe). Po raz pierwszy w bieżącym roku umieszczono na LOZ odmiany jakościowe Nimfa i Rusałka, wpisane do KR w 2016 roku. Od 2012 roku wśród odmian zalecanych jest jedna odmiana oścista — Ostka Smolicka (A) nadająca się szczególnie do uprawy na polach położonych w bliskim sąsiedztwie terenów leśnych, a co za tym idzie upraw narażonych na żerowanie dzikiej zwierzyny.
Z rekomendowanych odmian pszenicy jarej na liście zalecanej znajduje się tylko jedna odmiana pochodząca z hodowli zagranicznej — Tybalt
Ważniejsze cechy rolniczo-użytkowe
W tabelach zamieszczono wyniki badań ważniejszych cech rolniczo-użytkowych odmian zamieszczonych na LOZ. Wyniki plonowania są średnią z doświadczeń prowadzonych w ramach PDO w naszym województwie. Oceniano odmiany na dwóch poziomach agrotechniki (przeciętnym — a1 i wysokim — a2 ). Na obu poziomach agrotechniki stosowano tę samą zaprawę nasienną oraz taki sam sposób zwalczania chwastów i szkodników. Wysoki poziom agrotechniki (a2) różni się od przeciętnego zwiększonym o 40 kg/ha nawożeniem azotowym, stosowaniem dolistnych preparatów wieloskładnikowych (łącznie z fungicydami), ochroną przed wyleganiem (1 zabieg) i chorobami (2 zabiegi). Pozwala to zaobserwować przyrost plonu odmian przy zastosowaniu wyższego poziomu agrotechniki.mgr inż. Małgorzata Gazda, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Stacja Doświadczalna Oceny Odmiane we Wrócikowie
rolniczeabc@rolniczeabc.pl
Artykuł ukazał się w miesięczniku "Rolnicze ABC" nr 2 (329) luty 2018
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez