Tak powstają ziemniaczane hity

Tych nazw jest o wiele więcej, bo w ciągu ostatnich 65 lat istnienia firmy, powstało w niej wiele nowych odmian — obecnie spółka ma ich w swojej ofercie aż 29 — 15 jadalnych i 14 skrobiowych. Są więc bardzo lubiane i smaczne Irga, Irys, Bryza czy Syrena oraz skrobiowe Pasat, Jubilat czy Pokusa. Przy mocno rosnącej konkurencji zachodnich firm hodowlanych w przypadku odmian jadalnych, frytkowych i chipsowych, na rynku ziemniaka skrobiowego dominują polskie odmiany, w większości należące do PMHZ. A część z nich ma swój początek w... laboratorium.

Początki w probówce

Proces powstania nowej odmiany wymaga czasu, wiedzy i umiejętności. Hodowla trwa dziesięć lat. Początek to uzyskanie nasion, czyli odpowiedni dobór form żeńskich i męskich oraz dokonanie krzyżowań. Kolejne lata to wysiew nasion (ok. 70 tys. rocznie), uzyskanie siewek i selekcja materiałów hodowlanych (rodów) w polu.

Główne kryteria oceny to: wczesność, plon, morfologia bulw, zawartość skrobi, smakowitość, przydatność dla przetwórstwa, odporność na wirusy, zarazę ziemniaka i inne choroby grzybowe i bakteryjne. Wszystkie rody hodowlane zgłaszane do doświadczeń rejestrowych mają odporność na raka i mątwika ziemniaczanego. Po siedmiu latach selekcji, na podstawie wyników doświadczeń wytypowane są rody hodowlane zgłaszane do doświadczeń rejestrowych prowadzonych przez Centralny Ośrodek Badań Roślin Uprawnych. Po dwóch kolejnych latach mogą zostać wpisane do Rejestru Odmian.

Albo mini i mikrobulwy

Prowadzona jest też hodowla zachowawcza i nasiennictwo. Materiałem wyjściowym są tu minibulwy uzyskane z roślin i mikrobulw namnażanych we własnych laboratoriach kultur tkankowych. Wyprodukowane w szklarniach i namiotach minibulwy w następnym roku są wysadzane w polu jako materiał przedbazowy do produkcji nasiennej.

Wszystkie odmiany w hodowli zachowawczej rozmnażane są masowo w cyklu 2-3 letnim. W okresie wegetacji wykonywana jest selekcja negatywna oraz ochrona od mszyc i zarazy ziemniaka. Dzięki temu hodowcy otrzymują wysokiej jakości kwalifikowane sadzeniaki, smaczne i odporne na choroby, a także plenne i tolerancyjne na suszę.

O jakości wyhodowanych odmian, świadczą liczne nagrody i wyróżnienia. Ostatnie, to Firmowy Hit Roku dla odmian ziemniaka Irga i Bryza za najlepsze produkty na rynku rolniczym w 2015 i wcześniej w 2014 roku dla odmian Tajfun i Hinga oraz I miejsce dla odmiany Syrena w konkursie na, „Najlepszą Odmianę Ziemniaka” w 2014 roku.

Cztery oddziały Spółki

Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka Sp. z o.o. z siedzibą w Strzekęcinie jest spółką o strategicznym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Spółka ma już ponad 60 letnie tradycje polskiej hodowli i nasiennictwa ziemniaka. Pod nazwą Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka Spółka prowadzi działalność od marca 2010 roku, tj. od czasu połączenia Pomorsko Mazowieckiej Hodowli Ziemniaka i Hodowli Roślin w Szyldaku.

Obecnie prowadzi działalność w czterech oddziałach:
— Strzekęcinie (woj. zachodniopomorskie),
— Jezierzycach (woj. pomorskie),
— Celbowie (woj. pomorskie),
— Szyldaku (woj. warmińsko-mazurskie).

W Szyldaku prowadzona jest rozszerzona hodowla zachowawcza, tj. zwiększona produkcja mikro- i minibulw.

Barbara Chadaj-Lamcho
b.chadaj@gazetaolsztynska.pl

Artykuł ukazał się w miesięczniku "Rolnicze ABC" nr 2 (317) 8 lutego 2017 r.