Skutki przezimowania - 150 tysięcy hektarów zniszczeń

Powołane 10 marca stosownymi zarządzeniami przez wojewodę warmińsko-mazurskiego komisje ds. szacowania szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi pracowały we wszystkich powiatach województwa. — Do 5 maja wpłynęły do niego 72 wnioski wójtów i burmistrzów gmin o oszacowanie szkód w uprawach ozimych spowodowanych ujemnymi skutkami przezimowania w 1 387 gospodarstwach rolnych na terenie 72 gmin, na łącznej powierzchni 52,5 tys. ha. — informuje Bożena Ulewicz, rzecznik prasowy wojewody warmińsko-mazurskiego. Jak podaje, najwięcej wniosków wpłynęło w gminach Korsze (96 producentów rolnych, 5 tys. ha uszkodzonych upraw), Biskupiec w pow. nowomiejskim (89 producentów, 1,2 tys. ha) i Sępopol (81 producentów, 3,6 tys. ha). — Z informacji uzyskanych od przewodniczącego Komisji Wojewódzkiej wynika, że komisje terenowe praktycznie zakończyły szacowanie strat. Obecnie komisje dokonują szczegółowych wyliczeń wysokości szkód na poziomie gospodarstw rolnych. Zbiorcze zestawienie dotyczące zakresu i wysokości szkód spowodowanych ujemnymi skutkami przezimowania Komisja Wojewódzka przekaże wojewodzie do 15 maja br. — dodaje Bożena Ulewicz.

Mazowsze: szacowanie trwa

Na Mazowszu z kolei, jak podaje tamtejszy urząd wojewódzki, szacunkowy obszar dotknięty zjawiskiem to 93,7 tys. ha, zaś liczba poszkodowanych gospodarstw wynosi 12 277. Najwięcej gospodarstw dotkniętych szkodami zgłoszono w gminach Długosiodło (ok. 500 gospodarstw, 4 500 ha), Strzegowo (400 gospodarstw, 300 ha) i Czerwin (350 gospodarstw, 700 ha). W dwóch natomiast szkody wystąpiły na całym obszarze gminy — są to Glinojeck (20 gospodarstw) i Gąbin (50 gospodarstw). Największy zniszczony obszar przy stosunkowo niskiej liczbie poszkodowanych gospodarstw odnotowano w gminach Staroźreby (7 000 ha, 200 gospodarstw), Lipowiec Kościelny (6 500 ha, 340 gospodarstw) i Sońsk (6 349,5 ha, 190 gospodarstw).

W tym województwie komisje szacujące szkody nadal pracują. — Do wojewody mazowieckiego wpływają kolejne wnioski — informuje jego zespół prasowy.

Wiele źródeł wsparcia

Przypomnijmy, że do wojewodów zgłaszane są tylko protokoły z tych gospodarstw, w których poziom szkód był wyższy niż 30 proc. średniej produkcji rolnej, przy czym przy ich szacowaniu bierze się pod uwagę całość produkcji — zarówno roślinnej, jak też zwierzęcej — prowadzonej w gospodarstwie w roku szacowania, zaś powierzchnia jednolitej uprawy na działce, na której wystąpiły szkody, nie może być mniejsza niż 10 arów.

Po oszacowaniu strat producenci rolni mogą korzystać z różnych form pomocy. Jak szczegółowo wymienia rzecznik wojewody warmińsko-mazurskiego, są to:

— kredyty preferencyjne na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej. Oprocentowanie płacone bankowi przez rolnika wynosi aktualnie: 1,74-2,09 proc. w skali roku dla kredytów przeznaczonych na wydatki bieżące dla rolników, którzy posiadają polisę ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich przynajmniej od jednego ryzyka; 2,61-3,14 proc. w skali roku dla kredytów przeznaczonych na wydatki bieżące dla rolników, którzy nie posiadają polisy ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich; bądź 3 proc. w skali roku dla kredytów na odtworzenie środków trwałych;

— odroczenie terminu płatności składek i rozłożenie ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników — na wniosek rolnika złożony do KRUS-u;

— odroczenie i rozłożenie na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulgi w opłatach czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy — na wniosek rolnika złożony do Agencji Nieruchomości Rolnych;

— ulgi w podatku rolnym udzielane przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast — na wniosek rolnika złożony do urzędu gminy;
— dopłaty do materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany. Wnioski w tej sprawie Agencja Rynku Rolnego przyjmuje do 25 czerwca br. Jeśli rolnik wysiał materiał jesienią, a uprawy wymarzły i dokonał ponownego przesiania, używając materiału kwalifikowanego bądź elitarnego, może otrzymać dopłatę, dołączając do wniosku dokument wskazujący na taką konieczność, np. protokół sporządzony przez komisję powołaną przez wojewodę.

Pomoc de minimis i kredyty

Pomoc w spłacie zobowiązań wobec Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, gminy oraz Agencji Nieruchomości Rolnych oraz do materiału siewnego ma charakter pomocy de minimis w rolnictwie. — Wysokość tej pomocy na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej, w których wystąpiły szkody spowodowane niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi, udzielonej zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) nr 1408/2013, nie może przekroczyć równowartości 15 000 EUR w okresie trzech lat, tj. w bieżącym roku podatkowym i w ciągu poprzedzających go dwóch lat podatkowych, z uwzględnieniem kwot pomocy de minimis w rolnictwie ze wszystkich tytułów — precyzuje Bożena Ulewicz.

Jeśli zaś chodzi o kredyt, to w sytuacji, gdy wysokość poniesionej szkody (lub co najmniej dwóch szkód w danym roku kalendarzowym łącznie) w uprawach rolnych i zwierzętach gospodarskich wynosi do 30 proc. średniej rocznej produkcji rolnej, dopłaty do oprocentowania są stosowane na zasadach pomocy de minimis w rolnictwie. Gdy zaś szkody te przekraczają 30 proc. średniej rocznej produkcji, dopłaty do oprocentowania są stosowane na zasadach właściwych dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych lub średnich przedsiębiorstw (w tym przypadku wymagana jest na protokole adnotacja wojewody potwierdzająca wysokość strat).

— Kredyty przeznaczone na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej mogą być udzielane przez banki w terminie do 12 miesięcy od daty oszacowania szkód przez komisję powołaną przez wojewodę. Kwota kredytu nie może przekroczyć oszacowanej przez komisję powołaną przez wojewodę wysokości szkód w uprawach rolnych lub zwierzętach gospodarskich, nie więcej jednak niż 5 mln zł na gospodarstwo rolne lub 8 mln zł na dział specjalny produkcji rolnej — zastrzega rzecznik wojewody warmińsko-mazurskiego. Jak dodaje, od kredytobiorcy nie wymaga się wniesienia udziału własnego, natomiast jest on zobowiązany w terminie 3 miesięcy od dnia pobrania środków finansowych z banku udokumentować wykorzystanie kredytu na zakupy dokonane po dniu wystąpienia szkody (wystarczy udokumentować 50 proc. wydatków).

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zawarła umowy z bankami na dopłaty do kredytów „klęskowych”. Są to: Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. i SGB Bank S.A. oraz zrzeszone w nich Banki Spółdzielcze, BGŻ BNP Paribas S.A., Bank Pekao S.A., Raiffeisen Bank Polska SA, Bank Zachodni WBK SA, oraz Krakowski Bank Spółdzielczy.

Artykuł ukazał się w miesięczniku "Rolnicze ABC" nr 5 (308) 11 maja 2016 r.