Stagnacja cenowa w obrocie produktami rolnymi

Wobec wcześniejszego, wrześniowego szacunku GUS, wynik ten oznacza zwiększenie wartości plonów o 0,2 mln t, jednak nadal nie imponuje w porównaniu do średniej z pięciu ostatnich lat.

Niewielkie zmiany w notowaniach zbóż

Ostatni miesiąc ubiegłego roku charakteryzował się prawie niezauważalną podwyżką cen zbóż. Po wyraźnych wzrostach w listopadzie, w grudniu po wahaniach na rynku krajowym uzyskano dalszy wzrost ceny podstawowych zbóż. Notowane na koniec roku wzrosty nie były jednak zbyt odczuwalne. Wśród zbóż konsumpcyjnych dotyczyły jedynie żyta, natomiast ceny pszenicy konsumpcyjnej uległy znacznej obniżce. Według Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi ceny w przypadku pszenicy kształtowały się na koniec grudnia na poziomie 679,63 zł/t. Oznacza to spadek rzędu 2,02 proc. w porównaniu do cen z końca listopada 2015 roku. Także porównanie z cenami z roku 2014 wykazuje, że jest to wartość niższa, tym razem o 2,74 proc.

Notowane na koniec roku ceny skupu żyta konsumpcyjnego wzrosły — oferowano 546,66 zł/t. To o 0,43 proc. więcej niż na koniec listopada, a w porównaniu do grudnia 2014 roku więcej o 2,24 proc.

W zbożach paszowych podobnie

Ostatni miesiąc roku przyniósł również dalszy wzrost cen skupu zbóż paszowych. Jedynie ceny owsa znacznie spadły w grudniu. Wartość 525,28 zł/t jaką osiągnięto oznacza spadek miesięczny o 1,69 proc. Różnica w cenach w porównaniu z końcem roku 2014 jest jednak na korzyść 2015 roku, ponieważ uzyskana cena jest o 18,41 proc. wyższa.

Inaczej w kukurydzy. Średnie ceny skupu kukurydzy to 690,29 zł/t, a więc o 1,19 proc więcej. niż przed miesiącem. Natomiast od ceny płaconej rok wcześniej uzyskana wartość jest o 22,48 proc. wyższa.

W przypadku jęczmienia paszowego osiągnięcie w skupie na przestrzeni miesiąca średniej ceny 620,74 zł/t oznacza wzrost o 0,94 proc. Również w porównaniu do końca roku 2014 ziarno tego zboża jest droższe o 2,82 proc.
W grudniu na rynkach europejskich w cenach podstawowych zbóż konsumpcyjnych dominowały tendencje porównywalne ze zmianami zachodzącymi na rynku krajowym, a więc niewielkie wzrosty albo stabilizacja cen.

Ceny rzepaku znów wyżej

Na początku grudnia Komisja Europejska (KE) opublikowała prognozę sytuacji na głównych rynkach rolnych w perspektywie do 2025 r. Projekcja ta jest efektem modelowania ekonometrycznego przy założeniu kontynuacji dotychczasowych polityk wobec rolnictwa i handlu międzynarodowego oraz przy przyjętych założeniach makroekonomicznych.

W odniesieniu do sektora roślin oleistych KE prognozuje stabilizację produkcji na obecnym poziomie. W 2025 r. produkcja roślin oleistych w obecnych krajach UE ma wynieść 30,8 mln t (30,9 mln t w roku 2015). Przeciętna roczna produkcja w latach 2013-15 wyniosła około 32,5 mln t. Oznacza to, że prognozowana roczna produkcja oleistych w latach 2023-25 będzie o 5 proc. mniejsza niż w latach 2013-15. Jeśli chodzi o rzepak, najważniejszą roślinę oleistą uprawianą w UE, jej produkcja w latach 2023-25 ma być wyraźnie, bo o 7,3 proc. mniejsza niż w latach 2013-15, kiedy była wyjątkowo wysoka i wynosiła rocznie przeciętnie 22,1 mln t. W obecnej prognozie produkcja obniża się z 21,1 mln t w 2015 r. do 20,6 mln t w 2016 r., a potem stabilizuje się osiągając w 2025 r. poziom 20,5 mln t .
Z notowań na koniec grudnia ZSRIR MRiRW wynika, że cena skupu nasion rzepaku kształtowała się na poziomie 1 594 zł/t. Jest to cena o 2,77 proc. wyższa niż miesiąc wcześniej, gdy wynosiła 1 551 zł/t. Porównanie z ceną sprzed roku wykazuje różnicę na plus wynoszącą 12,81 proc.

Żywiec wieprzowy powoli odrabia straty

Po spadkach cenowych we wrześniu — listopadzie, w grudniu ceny wieprzowiny znacznie odrobiły utraconą wartość. Po raz kolejny wzrosły również ceny skupu mięsa wołowego.

Na koniec grudnia ceny za mięso wieprzowe wzrosły z 3,71 do 3,86 zł/kg masy poubojowej ciepłej. W tym przypadku wzrost w skali miesiąca wyniósł 4,06 proc. Cena ta jest jednak wciąż niższa o 5,50 proc. w porównaniu do analogicznego okresu roku 2014, gdy wynosiła 4,09 zł/kg masy poubojowej ciepłej.
Notowania cenowe w skupie mięsa wołowego w grudniu również wzrosły z poziomu 6,06 do 6,26 zł/kg wagi żywej, co oznacza zwyżkę o 3,25 proc. Cena ta w porówaniu do ubiegłego roku jest również wyższa — o 2,45 proc.

Lepiej z indykami, ale mniej za brojlery

Także w skupie żywca indyczego odnotowano kolejne wzrosty cen. Na koniec grudnia wg ZSRIR MRiRW cena za 1 kg wagi żywej tych ptaków wyniosła 5,82 zł i jest o 0,35 proc. wyższa niż miesiąc wcześniej. Cena z końca roku 2015 jest jednak o 2,24 proc. niższa niż cena notowana w analogicznym okresie roku poprzedniego.

Jedynie w cenach płaconych w skupie za brojlery kurze na koniec roku 2015, odnotowano kolejne spadki. Notowania średniej ceny w wysokości 3,22 zł/kg wagi żywej są o 0,75 proc. niższe niż na koniec listopada i o 5,48 proc. niż w odpowiadającym okresie roku 2014.

Odwrócenie tendencji cenowych w skupie jaj spożywczych

Ostatni miesiąc przyniósł zmiany w tendencjach kształtowania się cen skupu jaj spożywczych. Średnia cena w notowaniach wynosiła 35,03 zł/100 sztuk, co oznaczało spadek o 0,95 proc. w skali miesiąca. W porównaniu do ubiegłego roku uzyskiwane średnie ceny były wyższe o 0,44 proc. Jak wczesnie zaznaczono w porównaniu do poprzedniego miesiąca zmieniły się tendencje kształtowania cen w skupie poszczególnych klas wagowych. Poza klasą najniższą („S”) w pozostałych kategorii wielkości odnotowano zwyżke cen. Największy wzrost odnotowano w klasie „M”, gdzie wyniósł on 2,07 proc. (z 32,51 zł/100 szt. do 33,19 zł/100 szt.). W pozostałych kategoriach wielkościowych odnotowano znacznie niższe wzrosty wartości cen mieszczące się w zakresie od 0,90 proc. do 1,53 proc.

Spadki cen produktów mleczarskich

W Polsce i na rynkach europejskich w ostatnim miesiącu 2015 roku odnotowano spadkową tendencję w obrocie tłuszczem mlecznym i mlekiem w proszku. W przypadku obrotu masłem konfekcjonowanym cena zmalała z 13,71 zł/kg na koniec listopada do 13,61 zł/kg na koniec grudnia. Natomiast cena masła oferowanego w blokach w tym samym okresie obniżyła się z 12,36 zł/kg do 12,33 zł/kg. Jest to spadkek odpowiednio o 0,73 i 0,25 proc. w ciągu miesiąca. W odniesieniu do analogiczego okresu sprzed roku cena zaa masło konfekcjonowane spadła o 3,57 proc., natomiast cena masła w blokach wzrosła o 2,13 proc.

Ceny oferowane na rynku za odłuszczone mleko w proszku także spadły. Za kg tego produktu na koniec grudnia oferowano 7,33 zł, a więc o 1,13 proc. mniej niż w listopadzie i jest to cena identyczna jak notowana za ten produkt przed rokiem. Natomiast za pełne mleko w proszku płacono 9,72 zł/kg a więc o 2,80 proc. więcej niż w listopadzie. W porównaniu do końca roku 2014 roku mleko pełne jest jednak tańsze o 10,59 proc.

mgr inż. Robert Stopa, Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, rolniczeabc@rolniczabc.pl