Krajowy rejestr w bieżącym roku zawiera: 94 odmiany pszenicy ozimej, 25 jęczmienia ozimego ,42 pszenżyta ozimego oraz 47 odmian żyta ozimego.
Rolnikowi często w natłoku tak wielu odmian trudno się poruszać. Niełatwym jest wybranie jednej lub kilku odmian najbardziej wpisujących się w specyfikę danego gospodarstwa. W takim przypadku na pomoc przychodzi Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe (PDO). Jest to system badań, który umożliwia pełniejsze wykorzystanie postępu odmianowego, dostarcza również obiektywnej informacji o wartości użytkowej i przydatności odmian do uprawy w całym kraju oraz danym rejonie Polski.
W badaniach biorą udział odmiany najwartościowsze, wytypowane po szczegółowej analizie przez Wojewódzki Zespół PDO, które potwierdziły w latach wcześniejszych dużą przydatność do uprawy w danych warunkach. Ich wartość w przeprowadzonych doświadczeniach porównywana jest do odmian wzorcowych w danym gatunku, corocznie wyznaczanych przez COBORU (Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych). W oparciu o wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach tego systemu każdego roku, na podstawie ustaleń Wojewódzkiego Zespołu PDO, tworzona jest dla zbóż ozimych Lista Odmian Zalecanych (LOZ) dla każdego województwa. Udział poszczególnych odmian na liście jest przez Zespół każdego roku weryfikowany. Odmiany niesprawdzające się w badaniach w kolejnych latach zostają z listy skreślone ustępując miejsca nowym o wyższym i stabilniejszym plonowaniu.
W oparciu o wyniki doświadczeń
W badaniach biorą udział odmiany najwartościowsze, wytypowane po szczegółowej analizie przez Wojewódzki Zespół PDO, które potwierdziły w latach wcześniejszych dużą przydatność do uprawy w danych warunkach. Ich wartość w przeprowadzonych doświadczeniach porównywana jest do odmian wzorcowych w danym gatunku, corocznie wyznaczanych przez COBORU (Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych). W oparciu o wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach tego systemu każdego roku, na podstawie ustaleń Wojewódzkiego Zespołu PDO, tworzona jest dla zbóż ozimych Lista Odmian Zalecanych (LOZ) dla każdego województwa. Udział poszczególnych odmian na liście jest przez Zespół każdego roku weryfikowany. Odmiany niesprawdzające się w badaniach w kolejnych latach zostają z listy skreślone ustępując miejsca nowym o wyższym i stabilniejszym plonowaniu.
Analizowane są również inne cechy odmian, np. odporność na choroby, wartość technologiczna, jakość ziarna, przydatność do przemysłu lub do specyficznych warunków gospodarowania oraz zimotrwałość w przypadku roślin ozimych. W warunkach Polski północno-wschodniej wytrzymałość na niskie temperatury w okresie zimowym nabiera szczególnego znaczenia i w największym stopniu wpływa na ryzyko uprawy.
W dwóch poziomach agrotechniki
W dołączonych tabelach podano odmiany zbóż ozimych znajdujące się w 2015 roku na Liście Odmian Zalecanych dla woj. warmińsko-mazurskiego i dla województwa mazowieckiego. Podane informacje o odmianach powinny pomóc rolnikom wybrać te najbardziej przydatne w konkretnych warunkach gospodarowania.
Odmiany w doświadczeniach badane są na dwóch poziomach agrotechniki (a1 — oznacza poziom przeciętny, a2 — poziom wysoki). Wysoki poziom agrotechniki (a2) różni się od przeciętnego zwiększonym o 40 kg/ha nawożeniem azotowym, stosowaniem dolistnych preparatów wieloskładnikowych łącznie z fungicydami (2 zabiegi) i ochroną przed wyleganiem (1 zbieg). Wszystkie rodzaje doświadczeń łączy jednolity dla określonego gatunku i roku wzorzec odmianowy, składający się z trzech (jęczmień ozimy) lub czterech (pozostałe gatunki) odmian, wyznaczonych przez centralę Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU). Wzorzec ten umożliwia porównywanie poszczególnych odmian w różnych doświadczeniach. Przedstawiona w tabelach zdrowotność oraz podatność odmian na wyleganie ograniczona jest tylko do wyników z przeciętnego poziomu agrotechniki, gdzie obserwowana jest ich odporność naturalna. W tabelach podano zimotrwałość odmian znajdujących się na LOZ jak również inne cechy w skali 9 stopniowej (9 oznacza ocenę najkorzystniejszą, — 5 średnią, natomiast 1 najmniej korzystną).
Z wynikami badań prowadzonymi w ramach PDO można zapoznać się na stronach Stacji Doświadczalnych Oceny Odmian właściwych dla danego województwa: woj. warmińsko-mazurskie — www.wrocikowo.coboru.pl; województwo mazowieckie — www.seroczyn.coboru.pl.
mgr inż. Małgorzata Gazda, Centralny Ośrodek Badawczy Odmian Roślin Uprawnych, Stacja Doświadczalna Oceny Odmian we Wrócikowie
Artykuł ukazał się w miesięczniku "Rolnicze ABC" nr 7 (298) 8 lipca 2015 r.
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez