Restrukturyzacja małych gospodarstw

Termin przeprowadzenia naboru oraz warunki ubiegania się o przyznanie pomocy ogłosił Prezes ARiMR 28 stycznia 2019 r. Wsparcie na "Restrukturyzację małych gospodarstw" finansowane jest z budżetu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Dotychczas przeprowadzone zostały trzy nabory wniosków o taką pomoc, w tym jeden dla rolników z terenów objętych afrykańskim pomorem świń.

Wymagania dotyczące Beneficjenta
O premię na "Restrukturyzację małych gospodarstw" może starać się rolnik lub małżonek rolnika posiadający gospodarstwo obejmujące co najmniej 1 ha gruntów ornych, łąk i pastwisk trwałych, czy sadów lub nieruchomości służącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. Wielkość ekonomiczna takiego gospodarstwa musi być mniejsza niż 10 tys. euro. Ubiegający się o premię musi być ubezpieczony w KRUS nieprzerwanie przez co najmniej dwa miesiące bezpośrednio poprzedzające miesiąc, w którym składa wniosek i w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie prowadzić działalności gospodarczej. Ubiegający się o premię winien prowadzić w celach zarobkowych, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem chowu i hodowli ryb. Kolejnym warunkiem jest przedłożenie biznesplanu restrukturyzacji gospodarstwa. Rolnik, któremu pomoc zostanie przyznana, będzie miał 3 lata na jego zrealizowanie. W tym czasie wielkość ekonomiczna gospodarstwa powinna wzrosnąć do co najmniej 10 tys. euro oraz o co najmniej 20 proc. w stosunku do wielkości z roku, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy.

Forma i wysokość pomocy
Osoba uprawniona, która zdecyduje się na rozwój swojego małego gospodarstwa, może uzyskać na ten cel 60 tys. zł bezzwrotnej premii. Będzie ona wypłacana w dwóch ratach: 80 procent po spełnieniu warunków określonych w decyzji o przyznaniu pomocy, a 20 procent po poprawnej realizacji biznesplanu. Premia może być przyznana tylko raz w czasie realizacji PROW 2014-2020. W przypadku małżonków premię przyznaje się wyłącznie jednemu z nich, co do którego współmałżonek wyraził pisemną zgodę, niezależnie od tego czy posiadają wspólne, czy odrębne gospodarstwa rolne.

Przeznaczenie pomocy
Premia przyznawana jest na operację obejmującą restrukturyzację gospodarstwa w zakresie produkcji żywnościowych lub nieżywnościowych produktów rolnych, lub przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie polegającą na:
przeprowadzeniu inwestycji w środki trwałe oraz udziale w szkoleniach lub korzystaniu z usług doradczych, lub udziale w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych, realizacji innych działań niezbędnych do przeprowadzenia restrukturyzacji gospodarstwa.
Operacja wsparta premią powinna mieć na celu poprawę konkurencyjności i zwiększenie rentowności gospodarstwa oraz doprowadzi
do wzrostu wielkości ekonomicznej gospodarstwa do co najmniej 10 tys. euro oraz co najmniej o 20% w stosunku do wielkości wyjściowej, w szczególności w wyniku zmiany rodzaju prowadzonej produkcji rolnej. Premia w całości musi zostać przeznaczona na prowadzoną w gospodarstwie działalność rolniczą lub przygotowanie do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie w kwocie stanowiącej co najmniej 100% kwoty pomocy, przy czym inwestycje w środki trwałe muszą stanowić wartość równą co najmniej 80% kwoty pomocy.
Inwestycje w środki trwałe nie mogą być rozpoczęte przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy. Ponadto mogą dotyczyć zakupu wyłącznie nowych maszyn, urządzeń oraz wyposażenia. Natomiast w przypadku inwestycji budowlanej, może być uwzględniona inwestycja, która będzie położona na gruntach stanowiących własność wnioskodawcy lub beneficjenta, przedmiot użytkowania wieczystego lub przedmiot dzierżawy z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub od jednostek samorządu terytorialnego. Pomoc nie może zostać przeznaczona na działalność w zakresie prowadzenia plantacji roślin wieloletnich na cele energetyczne oraz prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej.

Kryteria oceny wniosku
Każdy wniosek o pomoc finansową jest punktowany. O kolejności przysługiwania pomocy decyduje suma uzyskanych punktów przyznawanych według następujących kryteriów wyboru:
rodzaj planowanej produkcji (od 1 do 3 pkt);
kompleksowość biznesplanu (od 0,25 do 7 pkt);
wpływ na realizację celów przekrojowych (od 1 do 10 pkt);
docelowa wielkość ekonomiczna gospodarstwa:
powyżej 20 tys. euro – 5 pkt,
16-20 tys. euro – 4 pkt,
12-16 tys. euro – 2 pkt;
wiek wnioskodawcy – jeżeli w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy wnioskodawca nie ma więcej niż 40 lat – 1 pkt;
zmiana kierunku produkcji – 2 pkt;
podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie jako rolnik lub małżonek rolnika oraz nieprowadzenie działalności potwierdzonej wpisem do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej nieprzerwanie przez co najmniej 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy – 2 pkt.
Pomoc jest przyznawana, jeżeli wnioskodawca uzyskał minimum 7 punktów. Wnioski o pomoc finansową można składać osobiście, za pośrednictwem upoważnionej osoby lub wysłać rejestrowaną przesyłką nadaną w placówce Poczty Polskiej. W tym ostatnim przypadku o dotrzymaniu terminu decyduje data nadania przesyłki.
dr Marcin Kazimierczuk