Kukurydza w systemie ekologicznym i integrowanym

Gatunek ten może być uprawiany zarówno w integrowanym jak i ekologicznym systemie produkcji. Podkreśla się konieczność rozwoju różnych systemów produkcji oraz ich oddziaływań środowiskowych.

Zmiany w technologiach uprawy

Uprawa kukurydzy w Polsce oparta jest na nowych środkach produkcji, których umiejętne wykorzystanie przez rolnika jest gwarancją uzyskiwania wysokich i ekonomicznie opłacalnych plonów. Dla producentów roślin uprawnych najważniejsze jest zmniejszenie kosztów produkcji, co pociąga z kolei zmiany w technologiach uprawy.

Ekologiczny system uprawy roślin umożliwia ograniczenie kosztów uprawy, przez co staje się coraz bardziej popularny. W rolnictwie ekologicznym dąży się do zaniechania stosowania środków uzyskanych na drodze przemysłowej syntezy chemicznej na rzecz naturalnych metod utrzymywania i podwyższania żyzności gleby oraz walki z zachwaszczeniem.

Porównanie dwóch systemów

Opłacalność uprawy kukurydzy zależy od czynników, które najsilniej oddziałują na wysokość plonu, czyli zależy od przebiegu warunków pogodowych podczas sezonu wegetacyjnego oraz sytuacji popytowo-podażowej na giełdach towarowych.

Opłacalność produkcji kukurydzy jest ściśle związana z wielkością plonu. Badania IUNG-PIB w Puławach wykazały, że analizując plonowanie poszczególnych odmian kukurydzy uprawianych na zieloną masę w systemie ekologicznym i integrowanym wyższe plony stwierdzono w systemie integrowanym. Średnie plony zielonej i suchej masy kukurydzy uprawianej w tym systemie były odpowiednio wyższe o 31 i 38 proc. w porównaniu z system ekologicznym (tab. 1).

Główne źródło przychodów z produkcji kukurydzy niezależnie od systemu jakim jest uprawiana stanowi wartość plonu (średnio 79 proc.) oraz dopłaty bezpośrednie (21 proc.).
Wyniki te są zbliżone dla obu systemów uprawy tego gatunku (tab. 1).

Większą wartość przychodów zapewnia kukurydza uprawiana w systemie integrowanym, co wynika z wyższego poziomu plonowania pomimo wyższych kosztów ponoszonych na jej uprawę.

W systemie integrowanym uprawy tego gatunku ponoszone są wyższe o 12 proc. koszty bezpośrednie w porównaniu do systemu ekologicznego (tab. 3). Ponadto rozpatrując strukturę kosztów uprawy według głównych nośników stwierdzono, że w systemie integrowanym większy udział w stosunku do ekologicznego stanowiły koszty materiałowe, na co wpływ mają koszty zastosowanego nawożenia mineralnego i ochrony chemicznej (łącznie 27,2 proc.).

Koszt użycia maszyn i narzędzi w uprawie kukurydzy w systemie ekologicznym był o 16 proc. wyższy w stosunku do uprawianej w systemie integrowanym. Trzykrotne zastosowanie pielnika szczotkowego wykorzystywanego do mechanicznego zwalczania zachwaszczenia w okresie wegetacji roślin kukurydzy wpłynęło znacząco na zwiększenie kosztów zabiegów uprawowych.

Artykuł ukazał się w miesięczniku "Rolnicze ABC" nr 2 (329) luty 2018