Co każdy powinien wiedzieć o ptasiej grypie?

W Rozporządzeniu tym — na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539, z 2015 r. poz. 266 i 470 oraz z 2016 r. poz. 1605) — zawarte są nakazy i zakazy oraz obowiązki posiadaczy drobiu.

Zakazuje się: organizowania targów, wystaw, pokazów lub konkursów z udziałem żywych kur, kaczek, gęsi, indyków, przepiórek, perlic, strusi oraz innych bezgrzebieniowców, gołębi, bażantów i kuropatw, z wyłączeniem lotów treningowych lub lotów konkursowych gołębi; przechowywania i prezentacji w celu sprzedaży, oferowania do sprzedaży, sprzedaży, dostarczania oraz każdego innego sposobu zbycia ptaków na targowiskach; pojenia drobiu oraz ptaków utrzymywanych przez człowieka wodą ze zbiorników, do których dostęp mają dzikie ptaki; wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym jest utrzymywany drób, zwłok dzikich ptaków lub tusz ptaków łownych.

Nakazuje się: odosobnienie drobiu lub innych ptaków w gospodarstwie, w szczególności w zamkniętych obiektach budowlanych lub innych miejscach, w sposób uniemożliwiający kontakt z drobiem lub innymi ptakami utrzymywanymi w innych gospodarstwach oraz ograniczający ich kontakt z dzikimi ptakami; zgłaszanie do powiatowego lekarza weterynarii miejsc, w których jest utrzymywany drób lub inne ptaki, z wyłączeniem ptaków utrzymywanych stale w pomieszczeniach mieszkalnych; utrzymywanie drobiu w sposób wykluczający jego dostęp do zbiorników wodnych, do których dostęp mają dzikie ptaki; zgłaszanie powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu dla miejsca wysyłki, co najmniej na 24 godziny przed przemieszczeniem, informacji o planowanym przemieszczeniu przesyłek drobiu obejmujących: rodzaj przesyłki, ze wskazaniem odpowiednio gatunku drobiu, piskląt jednodniowych albo jaj wylęgowych, datę przemieszczenia, miejsce wysyłki i miejsce przeznaczenia, liczbę ptaków; przechowywanie paszy dla ptaków w sposób zabezpieczający przed kontaktem z dzikimi ptakami oraz ich odchodami; karmienie i pojenie drobiu oraz ptaków utrzymywanych w niewoli w sposób zabezpieczający paszę i wodę przed dostępem dzikich ptaków oraz ich odchodami; wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami i wyjściami z budynków inwentarskich, w których jest utrzymywany drób, a w przypadku braku niecek dezynfekcyjnych — przed wjazdami i wyjazdami z gospodarstwa, w którym jest utrzymywany drób, oraz stałe utrzymywanie wyłożonych mat lub niecek dezynfekcyjnych w stanie zapewniającym skuteczne działanie środka dezynfekcyjnego.

Stosowanie przez osoby wchodzące do budynków inwentarskich, w których jest utrzymywany drób, odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego, przeznaczonych do użytku wyłącznie w danym budynku; stosowanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą drobiu zasad higieny osobistej, w tym mycie rąk przed wejściem do budynków inwentarskich; oczyszczanie i odkażanie sprzętu i narzędzi używanych do obsługi drobiu przed każdym ich użyciem; powstrzymanie się przez osoby, które w ciągu ostatnich 72 godzin uczestniczyły w polowaniu na ptaki łowne, od wykonywania czynności związanych z obsługą drobiu; dokonywanie codziennego przeglądu stad drobiu wraz z prowadzeniem dokumentacji zawierającej w szczególności informacje na temat liczby padłych ptaków, spadku pobierania paszy lub nieśności.

Wirus nie jest groźny dla ludzi

Wirus wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI), podtypu H5N8 — nie jest groźny dla ludzi, ale jest bardzo szkodliwy dla gospodarki i niebezpieczny dla gospodarstw utrzymujących drób. Główną przyczyną rozprzestrzeniania się wirusa grypy ptaków H5N8 są zarażone dzikie ptaki. Niestety przyczyną bywa też człowiek i dlatego przypominamy o podstawowych zasadach postępowania.

Bioasekuracja

Należy bezwzględne przestrzegać zasady bioasekuracji:

— zabezpieczyć paszę przed dostępem zwierząt dzikich;
— nie karmić drobiu na zewnątrz budynków, w których drób jest utrzymywany;
— nie poić drobiu oraz ptaków utrzymywanych przez człowieka wodą ze zbiorników, do których dostęp mają dzikie ptaki;
— stosować w gospodarstwie odzież i obuwie ochronne oraz po każdym kontakcie z drobiem lub dzikimi ptakami umyć ręce wodą z mydłem;
— stosować maty dezynfekcyjne w wejściach i wyjściach z budynków, w których utrzymywany jest drób;
— przetrzymywać drób w przeznaczonych do tego celu pomieszczeniach bez możliwości swobodnego poruszania się po otwartym wybiegu.

Możliwe kary pieniężne

Za brak stosowania zasad bioasekuracji będą nakładane kary administracyjne. Nowe przepisy i zasady bioasekuracji, które weszły w życie pod koniec grudnia, dotyczą wszystkich, i małych gospodarstw przyzagrodowych, które utrzymują drób na własne potrzeby, jak i ferm komercyjnych z hodowlą w systemie zamkniętym. Jeśli rolnicy nie zastosują się do tych środków zapobiegawczych, narażają się na nałożenie kary pieniężnej przez powiatowego lekarza weterynarii, która jest nakładana w drodze decyzji administracyjnej.

Wysokość kary pieniężnej uzależniona jest od rodzaju naruszenia i może wahać się od 0,2 do dwukrotności kwoty przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za rok poprzedzający, ogłaszanej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Dla podniesienia świadomości

Wirus grypy towarzyszy człowiekowi od wieków. Pierwsze doniesienia na temat epidemii wywołanej grypą pochodzą z 412 r. p.n.e. W 1933 roku po raz pierwszy udało się wyizolować wirus grypy. Rodzina wirusów grypy nie jest jednorodna. Najbardziej ogólnie można podzielić ją na trzy grupy:

Wirus typu A — zakaża ludzi oraz inne ssaki a także ptaki. To on jest najczęściej odpowiedzialny za epidemie. Wirus ptasiej grypy, jest wirusem grypy typu A i należy do rodziny Orthmyxviridae. Ze względu na obecność hemaglutynin (H) oraz neuraminidaz (N) — białek pomagających wniknąć wirusowi do komórek organizmu — wyróżnia się 16 typów H, oraz 9 N co w konsekwencji daje 144 możliwe kombinacje.

Wirus typu B — zakaża wyłącznie ludzi.

Wirus typu C — charakteryzuje się najlżejszym przebiegiem, zakaża ludzi i świnie.

Artykuł ukazał się w miesięczniku "Rolnicze ABC" nr 2 (317) 8 lutego 2017 r.