Powiększanie areału, małe przetwórstwo i punkty informacyjne to nowe działania ARiMR

— Na czym polega działanie dotyczące małych gospodarstw?
— Ma ono polegać na likwidacji rozdrobnień. Zamiast gospodarstw socjalnych, mają powstawać takie, które będą mogły samodzielnie się utrzymać ze swojej produkcji. W naszym województwie mamy do czynienia z pewną skalą gospodarstw kilkuhektarowych, których właściciele z działalności rolniczej nie są w stanie się utrzymać. Można powiedzieć, że są rolnikami tylko z nazwy, ponieważ utrzymują się z zupełnie innej pracy, a uprawę prowadzą tylko przy okazji i w ograniczonym zakresie. Program ma zachęcić ich do sprzedaży ziemi osobom, które chcą powiększyć swoje towarowe gospodarstwa rolnicze.

— Jakie korzyści mają mieć właściciele sprzedający swoją ziemię?
— W tym roku zachętą dla właścicieli ma być jednorazowa wypłata pięciokrotności 120 proc. rocznej dopłaty obszarowej, która im przysługuje. Taka osoba może jednorazowo otrzymać nawet 7 500 euro. Chodzi oczywiście o ziemię, na której odbywa się produkcja rolna.

— W jakich przypadkach przekazanie praw skutkuje dotacją?
— Dotacja przysługuje rolnikom, którzy na trwałe przekażą prawo do ziemi. Może to być np. sprzedaż lub darowizna.

— Czyli rolnik oprócz dotacji może też zarobić pieniądze za samą sprzedaż?
— Kwestia umowy i ceny, to sprawa między sprzedającym a kupującym. Dotacja to tylko zachęta do zawarcia umowy.

— Czy długo trzeba będzie czekać na dotację z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa?
— Najpierw trzeba złożyć wniosek o pomoc finansową. Decyzję o przyznaniu pomocy wydaje kierownik Biura Powiatowego Agencji. Dopłaty przyznawane są według listy rankingowej. Prezes Agencji ogłosił termin składania wniosków (od 12.09-12.10 – red). Po pozytywnym przejściu całej procedury, właściciel dostaje decyzję warunkową potwierdzającą pomoc, jeżeli gospodarstwo zostanie trwale przekazane w określonym terminie. Po sprzedaży musi złożyć wniosek o płatność z aktem notarialnym potwierdzającym np. sprzedaż. Po rozpatrzeniu wniosku rolnik otrzymuje przelew.

— Jak powstaje lista rankingowa?
— Więcej punktów dostaje rolnik, który przekazuje więcej gruntów. Punktowany też jest wiek osoby sprzedającej. Jeżeli właściciel ma mniej niż 40 lat, to zostanie przyznane więcej punktów.

— Czy w ramach programu udzielana jest też pomoc w znalezieniu kupca?
— Pomoc skierowana jest do osoby sprzedającej. Pośrednio osoba chcąca swój areał powiększyć, może na tym skorzystać.

— Czy sprzedający może zainwestować pieniądze w nowe gospodarstwo?
— Nie. Przez pięć lat nie może prowadzić gospodarstwa rolnego i być ubezpieczonym w KRUS.

— Ile jest na Warmii i Mazurach takich nierentownych gospodarstw?
— W związku z historią naszego województwa spotykamy wiele dużych gospodarstw rolnych. Na południu Polski rozdrobnienie jest znacznie większe. Kolejnym warunkiem jest wielkość utworzonego gospodarstwa. Musi ono być równe lub przekraczać średnią krajową. W przypadku naszego województwa jest trochę inaczej, ponieważ u nas średnia wielkość gospodarstw jest większa i dlatego jest ona brana pod uwagę. W naszym województwie statystyczne gospodarstwo ma ok. 23 ha.

— Czy tegoroczny nabór jest jedyną szansą?
— Jeżeli komuś nie uda się uzyskać dofinansowania w tym roku, a nie ma noża na gardle, to może poczekać na kolejne lata. Prawdopodobnie kolejne nabory będą prowadzone w kolejnych latach.

— To nie jest jedyny projekt w ramach nowej perspektywy PROW 2014-2020?
— Rolnicy, którzy produkują płody rolne i chcieliby je przetwarzać, mogą ubiegać się o dotacje na rozwój małego przetwórstwa. To działanie ma pomóc w podjęciu działalności gospodarczej opartej głównie na własnej produkcji rolnej.

— Jak duża może to być produkcja?
— Wykluczona jest tu działalność hurtowa. Małe przetwórstwo polega na tym, że jeżeli mamy np. gospodarstwo agroturystyczne i uprawiamy jabłka, to możemy zacząć produkować dżem, który moglibyśmy sprzedawać naszym gościom lub podpisać umowę z okolicznymi sklepami. Dotacja mogłaby być wykorzystywana na zakup maszyn lub rozbudowę na przykład pomieszczeń przetwórczych.

— O jak dużych kwotach mówimy?
— Może to być 50 proc. kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 300 tys. złotych.

— Jak wygląda procedura przyznawania tego zwrotu?
— Wnioski można składać od 29.09 do 28.10 w wojewódzkim oddziale Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W umowie zapisana jest kwota i przeznaczenie środków. Wnioski będą punktowane i powstanie lista rankingowa. Najwyżej ocenione pomysły zostaną zakwalifikowane do refundacji. Zakupy i prace można rozpocząć w dniu podpisania umowy. W poprzedniej perspektywie można było je zacząć wcześniej, na własne ryzyko.

— Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa uruchomiła niedawno punkty informacyjne.
— Tak, od 1 września w oddziałach powiatowych funkcjonują specjalne miejsca, w których rolnicy mogą uzyskać informacje na temat możliwości wzięcia udziału w projektach i zbliżających się naborach. Chcemy żeby informacja była bliżej rolników.