Zboża są najważniejszą grupą roślin uprawianych w naszym kraju. Ich ziarno obok celów konsumpcyjnych na pieczywo, makarony, ciasta itp. jest podstawową paszą w żywieniu zwierząt gospodarskich.
Poszczególne odmiany zbóż jarych wykazują znaczne zróżnicowanie zarówno pod względem cech rolniczych, jak i użytkowych, co pozwala na odpowiedni ich dobór. Do podstawowych i najważniejszych cech należy zaliczyć wielkość i jakość plonu. Wybierając odmianę optymalną do warunków i potrzeb gospodarstwa powinno się również zwrócić uwagę na jej odporność na choroby, podatność na wyleganie, porastanie ziarna w kłosach, wysokość roślin, termin dojrzałości oraz cechy ziarna.
30 odmian pszenicy, 64 jęczmienia, 30 owsa
Szeroka oferta odmian w Krajowym rejestrze daje rolnikowi możliwość doboru odmiany najbardziej odpowiedniej do uprawy w konkretnych warunkach gospodarowania. W 2015 roku Krajowy rejestr liczył 30 odmian pszenicy jarej, w większości pochodzących z krajowej hodowli, udział form zagranicznych stanowił 17 proc. wszystkich zarejestrowanych odmian. Znajdowały się w nim również 64 odmiany jęczmienia jarego, w tym 33 typu browarnego i 31 typu pastewnego. Udział odmian z hodowli zagranicznych w jęczmieniu był wysoki i wynosił 61 proc. Natomiast owsa w Krajowym rejestrze w 2015 roku wpisanych było 30 odmian, w tym 25 zwyczajnego i 5 nagiego. W owsie przeważają odmiany z rodzimych hodowli. W roku 2016 wpisano do Krajowego rejestru nowe odmiany zbóż jarych: 3 pszenicy jarej, 10 jęczmienia jarego oraz 2 odmiany owsa.
Odmiany wykazały się wysokim plonowaniem
Przy dużej liczbie oferowanych odmian wybór tej właściwej nie jest często łatwym zadaniem. Pomocą przy wyborze odmiany do uprawy w danym rejonie może służyć Lista Odmian Zalecanych (LOZ), tworzona na podstawie wyników badań Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO). Badania PDO są obiektywne, ukierunkowane na potrzeby praktyki rolniczej, dające możliwość uzyskania i poszerzenia informacji o odmianach z uwzględnieniem ich reakcji na warunki siedliskowe oraz elementy agrotechniki.
Wojewódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego na posiedzeniu w lutym, po wnikliwej analizie wyników doświadczeń, ustalił zestaw odmian najbardziej wyróżniających się i przydatnych do uprawy na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego (odmiany dla Mazowsza też poniżej). Na sezon wegetacyjny 2016 proponowane są następujące odmiany zbóż jarych. Rekomendowane odmiany wykazały się wysokim plonowaniem w ostatnim roku badań oraz wysokim i stabilnym plonowaniem w minionym dwu i trzyleciu.
Owies reprezentowany jest przez sześć odmian pochodzących z polskich hodowli. Cztery odmiany po raz kolejny znalazły się na LOZ, w tym roku dodano do nich odmianę Harnaś oraz nagoziarnistą odmianę Amant. Obie wpisane do Krajowego rejestru (KR) w 2014 roku. Pozostałe, to odmiany oplewione o żółtym zabarwieniu łuski. Na liście zalecanej w bieżącym roku znalazło się dziesięć odmian jęczmienia jarego w tym dwie odmiany typu browarnego. Po raz pierwszy na listę wpisano odmianę browarną Salome, a także odmianę pastewną Rubaszek, zostały one wpisane do Krajowego rejestru w 2014 roku. W przypadku jęczmienia jarego z dziesięciu proponowanych odmian tylko trzy pochodzą z polskich hodowli (Ella, Oberek oraz Rubaszek). Odmiany pszenicy jarej znajdujące się w tym roku na LOZ należą w większości do grupy A (pszenic jakościowych). Spośród badanych odmian pszenicy jarej po raz pierwszy na LOZ wprowadzono odmianę jakościową Madaryna oraz odmianę z grupy B (chlebową) Harenda, wpisane do KR w 2014 roku. Z rekomendowanych odmian pszenicy jarej na liście zalecanej znalazły się dwie odmiany pochodzące z hodowli zagranicznych (KWS Torridon i Tybalt)
Owies reprezentowany jest przez sześć odmian pochodzących z polskich hodowli. Cztery odmiany po raz kolejny znalazły się na LOZ, w tym roku dodano do nich odmianę Harnaś oraz nagoziarnistą odmianę Amant. Obie wpisane do Krajowego rejestru (KR) w 2014 roku. Pozostałe, to odmiany oplewione o żółtym zabarwieniu łuski. Na liście zalecanej w bieżącym roku znalazło się dziesięć odmian jęczmienia jarego w tym dwie odmiany typu browarnego. Po raz pierwszy na listę wpisano odmianę browarną Salome, a także odmianę pastewną Rubaszek, zostały one wpisane do Krajowego rejestru w 2014 roku. W przypadku jęczmienia jarego z dziesięciu proponowanych odmian tylko trzy pochodzą z polskich hodowli (Ella, Oberek oraz Rubaszek). Odmiany pszenicy jarej znajdujące się w tym roku na LOZ należą w większości do grupy A (pszenic jakościowych). Spośród badanych odmian pszenicy jarej po raz pierwszy na LOZ wprowadzono odmianę jakościową Madaryna oraz odmianę z grupy B (chlebową) Harenda, wpisane do KR w 2014 roku. Z rekomendowanych odmian pszenicy jarej na liście zalecanej znalazły się dwie odmiany pochodzące z hodowli zagranicznych (KWS Torridon i Tybalt)
Na dwóch poziomach agrotechniki
W tabelach zamieszczono wyniki badań ważniejszych cech rolniczo-użytkowych odmian zamieszczonych na LOZ. Wyniki plonowania są średnią z doświadczeń prowadzonych w ramach PDO w województwie warmińsko-mazurskim (wyniki dla Mazowsza zamieszczamy również). Oceniano odmiany na dwóch poziomach agrotechniki (przeciętnym-a1 i wysokim- a2), pozwala to zaobserwować przyrost plonu odmian przy zastosowaniu wyższego nawożenia azotowego oraz ochrony przed chorobami i wyleganiem.
Do zapoznania się ze szczegółowymi wynikami prezentowanych odmian zapraszamy na stronę internetową: www.wrocikowo.coboru.pl.
Wyniki dla województwa mazowieckiego znajdują się na stronie www.seroczyn.coboru.pl.
Wyniki dla województwa mazowieckiego znajdują się na stronie www.seroczyn.coboru.pl.
mgr inż. Małgorzata Gazda, Centralny Ośrodek Badawczy Odmian Roślin Uprawnych, Stacja Doświadczalna Oceny Odmian we Wrócikowie
rolniczeabc@rolniczeabc.pl
rolniczeabc@rolniczeabc.pl
Artykuł ukazał się w miesięczniku "Rolnicze ABC" nr 3 (306) 9 marca 2016 r.
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez