Wsparcie bezpośrednie i ONW w roku 2015 - wnioski można składać już od 15 marca

Dziś wiemy, że w 2015 r. rolnik może ubiegać się o wsparcie bezpośrednie z tytułu:
— jednolitej płatności obszarowej (JPO) oraz płatności za zazielenienie
— płatności dodatkowej (redystrybucyjnej)
— płatności dla młodych rolników
— dobrowolnego wsparcia powiązanego z produkcją: płatności do powierzchni uprawy buraków cukrowych, płatności do powierzchni uprawy konopi włóknistych, płatności do powierzchni upraw roślin wysokobiałkowych, płatności do powierzchni uprawy ziemniaków skrobiowych, płatności do powierzchni upraw owoców miękkich (truskawek lub malin), płatności do powierzchni uprawy pomidorów, płatności do powierzchni uprawy lnu, płatności do powierzchni uprawy chmielu, płatności do bydła, płatności do krów, płatności do owiec, płatności do kóz
— płatności niezwiązanej do tytoniu
Należy pamiętać, że tylko w 2015 r. rolnik może przystąpić do systemu dla małych gospodarstw.

Dla rolnika aktywnego zawodowo

A komu przysługuje Jednolita Płatność Obszarowa? Rolnikowi aktywnemu zawodowo, który nie stwarza sztucznie warunków wymaganych do uzyskania wsparcia w sprzeczności z celami prawa UE i przestrzegającemu przepisów dotyczących zasady wzajemnej zgodności (tj. norm i wymogów podstawowych w zakresie zarządzania). Płatność przysługuje do każdego „kwalifikującego się hektara”, za który uznaje się: wszelkie użytki rolne gospodarstwa rolnego, w tym obszary, które w dniu 30 czerwca 2003 r. nie były utrzymywane w dobrej kulturze rolnej, a także każdy obszar, który zapewnił rolnikowi prawo do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r. Obszar ten również nie spełnia warunków kwalifikowalności ze względu na objęcie tego terenu ochroną na mocy dyrektyw w sprawie: ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy w sprawie ochrony dzikiego ptactwa oraz zalesienie tego obszaru w ramach PROW 2007-2013 (zalesienie od jesieni 2008), PROW 2014-2020 (z wyjątkiem zalesień na gruntach innych niż rolne).
Ponadto, jednolita płatność obszarowa przysługiwać będzie do: obszarów kwalifikowanych pozostających w posiadaniu rolnika (aktywnego zawodowo) w dniu 31 maja roku, w którym rolnik składa wniosek. JOP przysługiwać będzie do kwalifikowanych obszarów, na których prowadzona jest działalność rolnicza przez cały rok kalendarzowy, z wyjątkiem przypadków działania siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych. Płatność będzie dotyczyć użytków rolnych (łącznie z gruntami, które nie są już wykorzystywane do celów produkcyjnych), utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska, obszarów, które zostały zatwierdzone, tj. stanowić będą obszar, w odniesieniu do którego spełniono wszystkie kryteria kwalifikowalności lub inne obowiązki związane z warunkami przyznania pomocy. Także obszary wykorzystywane do produkcji konopi, jeżeli stosowane odmiany zawierać będą maksymalny poziom 0,2 proc. tetrahydrokanabinolu (THC) w suchej masie rośliny, przy czym kwalifikowalność obszarów wykorzystywanych do produkcji konopi zależeć będzie od wykorzystywania nasion odmian wymienionych we wspólnym katalogu odmian gatunków roślin rolniczych w dniu 15 marca roku, na który płatność została przyznana i opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.
Do jednolitej płatności obszarowej zaliczają się także powierzchnie zajmowane przez elementy krajobrazu, położone w obrębie gruntów deklarowanych do płatności.

Lotniska, boiska, pola golfowe

Jako „kwalifikujące się hektary” nie zostaną uznane obszary wykorzystywane głównie do działalności pozarolniczej, takie jak: lotniska, boiska sportowe, pola golfowe, chyba że zostanie udowodnione, że płatności z dopłat stanowią co najmniej 5 proc. ich całkowitego dochodu.
Jednolita płatność obszarowa nie będzie przysługiwać rolnikom, jeżeli kwalifikujący się obszar ich gospodarstwa rolnego, w odniesieniu do którego złożą wniosek o przyznanie płatności, wyniesie mniej niż 1 ha, jednakże zasada ta nie będzie jednak dotyczyć rolników, którzy otrzymają płatność związaną do zwierząt, a łączna należna kwota płatności bezpośrednich za dany rok nie będzie mniejsza niż równowartość w złotych kwoty 200 euro. Szacowana stawka jednolitej płatności obszarowej (JPO) w 2015 r ma wynieść około 107 EUR/ha.

A komu należą się płatności ONW?

Projekt rozporządzenia zwiera także zmiany. Płatność ONW przysługuje rolnikowi aktywnemu zawodowo, który prowadzi działalność rolniczą na użytkach rolnych położonych na obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami. W przypadku, gdy rolnik nie ubiega się o przyznanie jednolitej płatności obszarowej dowody pozwalające uznać go za rolnika aktywnego zawodowo będzie zobowiązany dołączyć do wniosku o przyznanie płatności ONW.
Do płatności ONW kwalifikują się: grunty orne, trwałe użytki zielone oraz uprawy trwałe, powierzchnie zajmowane przez elementy krajobrazu, położone w obrębie gruntów deklarowanych do płatności. Minimalna powierzchnia działki rolnej deklarowanej do płatności ONW wynosi 0,1 ha, a minimalna powierzchnia użytków rolnych kwalifikujących się do tej płatności wynosi 1 ha, położonych na obszarach ONW. Płatność ONW może być przyznana maksymalnie do powierzchni 75 ha.
Do płatności nie kwalifikują się użytki rolne, które zostały zalesione (dotyczy to także zalesień wykonanych w ramach PROW 2007-2013 po 2008 r.) oraz użytki rolne położone na obszarach objętych dyrektywą ptasią, wodną i siedliskową, na których nie jest prowadzona działalność rolnicza.
W ramach płatności ONW wyróżnia się: płatności dla obszarów górskich (ONW typ górski), płatności dla obszarów innych niż obszary górskie, charakteryzujących się znaczącymi ograniczeniami naturalnymi (ONW typ nizinny I i ONW typ nizinny II), płatności dla innych obszarów charakteryzujących się szczególnymi ograniczeniami (ONW typ specyficzny). Planowane są stawki: typ górski — 450 zł/ha/rok, typ nizinny: strefa nizinna I — 179 zł/ha/rok , strefa nizinna II — 264 zł/ha/rok, typ specyficzny — 264 zł/ha/rok.
Płatność ONW jest przyznawana w zależności od powierzchni obszarów ONW w gospodarstwie: 100 proc. stawki przysługuje do powierzchni 25 ha, 50 proc. stawki przysługuje do powierzchni powyżej 25 ha i nie większej niż 50 ha, 25 proc. stawki przysługuje do powierzchni powyżej 50 i nie większej niż 75 ha. Kwotę płatności ONW oblicza się biorąc pod uwagę działki rolne położone na obszarach ONW, dla których obowiązują stawki podstawowe — od najwyższej do najniższej.

Płatność ONW i kontynuacja 5-letnich zobowiązań

Do rolników realizujących 5-letnie zobowiązania, podjęte w ramach PROW 2007-2013 (tzn. otrzymali po raz pierwszy płatność ONW po dniu 1 stycznia 2010 r., z wyłączeniem rolników, którym po raz pierwszy przyznano płatność ONW na podstawie wniosku złożonego w roku 2014) mają zastosowanie dotychczasowe warunki w zakresie wysokości stawek oraz przedziałów powierzchniowych i procentowych pomniejszeń w ramach degresywności stawek, tj. te, jakie obowiązywały w chwili podjęcia zobowiązania. Rolnicy realizujący 5-letnie zobowiązania mogą otrzymać płatność do powierzchni nieprzekraczającej 300 ha. Stawki płatności dla tych rolników wynoszą: typ górski — 320 zł/ha/rok, typ nizinny: strefa nizinna I — 179 zł/ha/rok, strefa nizinna II — 264 zł/ha/rok, typ specyficzny — 264 zł/ha/rok.
Płatność ONW jest przyznawana w zależności od powierzchni obszarów ONW w gospodarstwie: 100 proc. stawki przysługuje do powierzchni do 50 ha, 50 proc. stawki przysługuje do powierzchni powyżej 50 ha i nie większej niż 100 ha, 25 proc. stawki przysługuje do powierzchni powyżej 100 i nie większej niż 300 ha. Rolnicy, którzy otrzymali po raz pierwszy płatność ONW po dniu 1 stycznia 2010 r., z wyłączeniem rolników, którym po raz pierwszy przyznano płatność ONW na podstawie wniosku złożonego w roku 2014, są zobowiązani do prowadzenia działalności rolniczej na powierzchni nie mniejszej od tej, za którą otrzymali w pierwszym roku płatność ONW, przez okres 5 lat od dnia otrzymania tej płatności.

Uwaga na sankcje i niezbędne dokumenty

W każdym przypadku bardzo ważne jest nieprzedeklarowanie powierzchni wskazywanej w składanym wniosku, ponieważ z tytułu takich pomyłek przewidziane są sankcje finansowe.
Jeżeli rolnik nie ubiega się o przyznanie jednolitej płatności obszarowej, do wniosku dołącza podpisane załączniki graficzne, na których wyrysowane są działki rolne deklarowane do płatności ONW. W wypadku gdy ubiega się o JPO dodatkowo wyrysowane elementy krajobrazu podlegające zachowaniu oraz dołącza oświadczenie o wyrażeniu zgody współposiadacza na przyznanie płatności, jeżeli deklarowane działki rolne są przedmiotem współposiadania. Nie dotyczy to małżonków.